Bu bölümde yer alan sorular Çözüm odaklı kısa terapi/koçluk ile ilgili İngilizce kitaplardan Türkçe’ye uyarladığım sorulardan oluşmaktadır. Siz izlediğiniz danışan profiline göre bu soruları değiştirebilirsiniz ya da kendi sorularınızı oluşturabilirsiniz.

Aşağıdaki soruların her birinin ardından “Başka?” sorusunu sormanız gerekir. Danışan yeni cevaplar verdiği sürece “Başka?” sorusu sormaya devam edin. Danışan “başka bir şey yok” dediğinde elinizdeki notlara bakın, listelediğiniz şeyleri danışana okuyun ve sonra “bunlara ilave edeceğiniz başka bir şey daha var mı?” diye son bir kez daha “Başka” sorusu sorun.

Seans öncesi (Presession) düzelme

*Benimle görüşmeye karar verdiğiniz andan bu ilk görüşmeye gelene kadar iyi giden neler oldu? 

İlk seans Amaç-Hedef sorusu

Buradaki sorular bir kereye mahsus sorular değildir. Takip görüşmelerinde danışanın hedefleri değişebilir. Bunu terapist/koç gözlemlediğinde danışana tekrar bu soruları sorabilir.

*Bu görüşmeden en çok neler umuyorsunuz? (What are your best hopes from this session?” sorusu genellikle benimsenen ilk seansın “açılış” sorusudur. Bu sorunun bizim kültürümüze uygun olmadığını düşünüyorum). 

*Bu sizinle ilk görüşmemiz ve siz dilerseniz sonrasında sizin belirleyeceğiniz aralıklarda ve sayıda görüşmeler yapacağız. Bu sürecin sonunda kendinizde ve hayatınızda neleri değiştirmiş olmayı istiyorsunuz?

*Bu görüşme için hedefiniz nedir? Görüşme sonunda neye ulaşmış olmayı, neler kazanmış olmayı istiyorsunuz? Elinize neler geçmiş olsun?

*Bu görüşmeden neler kazanmayı, elde etmeyi istiyorsunuz?

*Bu seansın size faydalı olduğunu nasıl bileceksiniz? Görüşmenin sonunda neler kazanmış olursanız “bu görüşme faydalı oldu, iyi ki gelmişim” dersiniz?

*Terapi/Koçluk sürecinin sonunda hayatınızda neleri değiştirmiş olmayı istiyorsunuz? Nasıl bir hayatınız olsun istiyorsunuz?

*Terapi/Koçluk sürecinin sonunda nasıl biri olmak istiyorsunuz?

*Elinizde sinirli bir değnek olsa, kendinizde ve hayatınızda neleri değiştirirsiniz?

Takip seanslarında ilk soru

*Son görüşmenizden bu yana “iyi giden” neler var? Neler iyi gidiyor?

(“iyi giden” şeyleri listeledikten sonra, her bir “iyi giden” şey için) Bunu nasıl yaptınız? Nasıl sağladığınız?

*”Biraz olsun iyi” giden neler var?

(Biraz olsun iyi giden şeyleri listeledikten sonra, her biri için) Bunu nasıl yaptınız, sağladınız?

*(Danışan hiçbir düzelme olmadığını söylerse) Durumun daha da kötüleşmemesini nasıl sağladınız?

Mucize sorusu ve benzer sorular

*İzin verirseniz size biraz ilginç, tuhaf bir soru soracağım. Buna mucize sorusu diyoruz… Bu görüşmemiz bittikten sonra varsa yapacağınız işler onları yaptınız… Sonra evinize gittiniz… Akşam yemeğini yediniz, biraz TV izlediniz, internette gezindiniz… Sonra uykunuz geldi ve yatağa gidip uyudunuz… Siz uykudayken bir mucize oldu. Sizi buraya getiren tüm sorunlarınız düzeldi ve istediğiniz hedefler gerçekleşti… Siz o sırada uyuduğunuz için bir mucize olduğundan habersizsiniz… Sabah uyandınız… İlk neyi fark edersiniz? Bir mucize olduğunu ilk nereden anlarsınız? Mucizenin ilk işareti ne olur? Sonra neler yaparsınız?

*Elinde sihirli bir değnek olduğunu varsayın ve onu kullandınız. Sizi buraya getiren tüm sorunları sihirli değnekle düzelttiniz ve hedeflediğiniz-istediğiniz şeylere de sahipsiniz artık. Yarın güne nasıl başlarsınız? Gözünüzü açtığınızda ilk fark ettiğiniz ne olur? Kendinizde ilk fark ettiğiniz ne olur? Sonra ne yaparsınız? Gününüz nasıl ilerler?

*Diyelim ki “X sorununuz” gitti ve yerine “Y hedefiniz” geldi. Yarın sabah uyandınız. Sizin için yeni bir gün başlıyor. Gözünüzü açar açmaz ilk fark ettiğiniz ne olur? Aklınızdan neler geçer? Neler hissedersiniz? Sonra ilk ne yaparsınız?

*Şimdi burada, görüşme esnasında, sorunlarınızın mucizevi bir şekilde bir anda çözüldüğü ve istediğiniz şeylere-hedeflerinize sahip olduğunuzu varsayalım. Görüşmeden çıkınca artık yeni bir hayatınız var. İlk fark ettiğiniz ne olur? Sonra neleri fark edersiniz? İlk ne hissedersiniz? Aklınızdan ilk neler geçer, ilk düşünceniz ne olur? Sonra ilk olarak ne yaparsınız?

*Bir anda tüm sorunlarınız düzeldi diyelim. İşler yolunda gittiğini nasıl anlarsınız? Yolunda gittiğinin ilk işareti ne olur?

*Elinizde sihirli bir değnek olsa nasıl bir çözüm getirirsiniz? İlk neler yaparsınız? Şimdikinden farklı neler yaparsınız? Sonra neler yaparsınız?

Derecelendirme sorusu

*Birden 10’a kadar bir puanlama yaparsanız, arzuladığınız gelecek durumu (mucizenin olduğu gün) 10 üzerinden 10 olsa, şimdiki durumunuza kaç puan verirsiniz?

*(Danışan kendine kaç puan verirse versin) Bu puanı nasıl sağladığınız? Neler yaparak bu puanı elde ettiniz?

*Bu puanı bir puan ileri taşıdığınızı düşünün. Neler yaptınız da bunu bir puan ileri taşıdınız?

*Bu konudaki “kararlılığınızı” 1’den 10’a kadar puanlamak isterseniz, 10 puan “kesin olarak kararlıyım” olsa kendinize kaç puan verirsiniz? Bu kararlılığı bir puan daha ileri taşıdığınızı düşünün. Neler yaptınız da artık bir puan daha ileridesiniz?

İstisnalar sorusu

*Sorunu yaşamadığınız ya da daha hafif yaşadığınız zamanlar oldu mu? Ne zaman? O zamanlarda sorunu hafifleten-iyi gelen neler vardı? Sizce şimdikinde farklı neler oldu, neler yaptınız da sorunu yaşamadınız ya da daha hafif yaşadınız? Sorun yaşadığınızda size ne iyi geliyor?

*Sorunların aynı düzeyde devam ettiğiniz söylediniz. Daha da kötü olabilecekken olmadığı bir durum yaşadınız mı? Peki burada sorunun daha da kötüye gitmesini nasıl önlediniz? Aklınızdan ne geçti, neler düşündünüz?

Fragman (instance) sorusu

*Arzuladığınız-hedeflediğiniz durumu arada yaşadığınız oldu mu? Ne zaman? Şimdikinden farklı neler yaptınız da istediğiniz (hedeflediğiniz) durumu bir süre olsa da yaşadınız?

Sistemik bakış soruları

*Sizdeki değişimi ilk kim fark eder? Evde ilk kim fark eder? İş yerinde ilk fark eder? Sizdeki bu değişimi nasıl, nereden anlarlar?
*Onlar sizdeki bu değişimi nasıl karşılar? Pekiyi, onlarda size karşı nasıl bir değişim olur? Sonra siz bunu nasıl karşılarsınız?
*Sizdeki değişimin onlar üzerinde etkisi ne olur? İlk neyi fark edersiniz? Size nasıl karşılık verirler? Siz bu karşılığa nasıl yaklaşırsınız?

Güçlü yanlar ve Kaynaklar soruları

*Hayatınızdaki en önemli insanlar kimlerdir? (Liste yapın)

*(Listedeki her bir kimse için sorun) X’de en çok takdir ettiğiniz neler var?

*X sizin en çok hani özelliklerinizi takdir eder?

*Sizin kendinizde en beğendiğiniz özellikleriniz nelerdir?

*Hangi yanlarınınız değişmeden kalmasını istersiniz?

*Yapmaktan zevk aldığınız neler var?

*İnsanlar sizin en çok hangi yanlarınızı takdir ederler? Siz bu takdiri nasıl karşılıyorsunuz?

*Yaşadığın bu güç şeylerin ardından dönüp kendinize baktığınızda kendinizle ilgili pozitif neler çıkardınız? Hangi pozitif özelliklerinizin farkına vardınız? Kendinizle ilgili neler öğrendiniz? Şimdi kendinizi tanımlayacak olursanız nasıl tanımlarsınız?

Üstesinden gelme soruları

*Yaşadığın sorunlara (güçlükler-birikmişliklere) rağmen günlük hayatın sorumluluklarını yerine getiriyorsunuz. Peki bu sorumlulukların üstesinden nasıl geliyorsun?